Tüp Bebek Tedavisi ve Aşamaları

Günümüzde değişen çevre şartları, organik olmayan gıdaların artışı, sigara içiminin artışı, evlenme yaşının giderek ilerlemesi, radyasyon, teknolojinin olumsuz etkileri (diz üstü bilgisayarlar vs.) gibi etkenlerle artık eskisi gibi hemen herkes  istediği zaman bebek sahibi  olamamaktadır. Hal böyle olunca yardımcı üreme tetkikleri önem kazanmaktadır. Bunlar arasında en önemlisi ve etkilisi tüp bebek yöntemidir.Teorik olarak çiftlerin 1 yıl boyunca düzenli ilişkisine rağmen hamilelik oluşmaması kısırlık olarak kabul edilir.

Tüp bebek yöntemi sağlıklı bir spermle yumurtanın laboratuvar ortamında döllenmesi olayıdır.  Fizyolojik olarak normalde kadında her ay 1 adet yumurta üretimi olur ve spermle buluşmak için hazırlık yapar. Kaliteli bir spermle yumurta uygun zaman ve yerde buluşursa döllenme gerçekleşir.Bu süreçte herhangi bir aşamada aksama olursa döllenme gerçekleşmez.

Tüp Bebek yöntemine ne zaman geçilir:
1. Spermin yumurtaya ulaşmasında sorun varsa (tüplerde tıkanıklık, endometriozis denen çikolata kistleri varlığı vs.)
2.Yumurtlama sorunu olanlarda (polikistik over sendromu, yumurta rezervinin azalmış olması)
3.Açıklanamayan kısırlık vakalarında
4.Sperm fonksiyonlarında bozukluk varsa(sperm sayı ve hareketlerinde azlık)

 Tüp bebek işlemlerine başlamadan önce hastaların bir takım uyması gereken işlemler mevcuttur. Birdenbire, hazırlık yapmadan tüp bebek tedavisine başlamak başarı şansını düşürebilmektedir. Bu nedenle tedaviye başlamadan önce  çiftlerin genel sağlık değerlendirilmesi yapılmalıdır. Bunlar arasında guatr tetkikleri, diabet taraması, kadında tüplerin açık olup olmadığının önceden belirlenmesi, rahimde polip myom benzeri yapıların saptanması ve tedavi edilmesi sayılabilir. Önemli hususlardan  bir tanesi de; yapılan araştırmalarda sigara içiminin tüp bebek bebek başarısını önemli oranda azalttığından dolayı sigara içen çiftlerin tedaviye başlamadan en az 4 ay önce sigarayı bırakmaları ve tedaviye öyle başlamaları önemle  dikkat edilmesi gereken bir noktadır. Bir diğer nokta da kilo fazlalılığıdır. Aynı şekilde tüp bebek tedavisi öncesi kadının diyet yapması ve kilo vermesi de tüp bebek tedavisinde başarıyı artıran faktörlerden bir tanesidir.

                                
                           TÜP  BEBEK TEDAVİSİNDE AŞAMALAR:

1.Yumurtaların kontrollü olarak uyarılması:
   Bu ilk aşamada amaç yeterli olgunlukta ve sayıda yumurta elde etmektir. Bu nedenle bazı hormon ilaçları uygulanmasıdır. Tüp bebek yönteminde bu ilaçların kullanım amacı daha fazla yumurta ve dolayısyla embriyo elde edip gebelik olasılığını artırmaktır. Protokollerin hepsinde adet kanamasının 2. ve 3. günlerinde Ultrasonografi  ile yumurtalıklar değerlendirilir. Her hasta için yaş, kan hormon düzeyi ve yumurta rezervine göre özel protokoller belirlenir.Yumurtalığı uyarmak için bir takım hormon ilaçları uygulanır ve yumurtalığı uyarma işlemi yapıldıktan belli aralıklarla  hasta kontole gelir ki bundaki amaç folikül sayı ve büyüklüklerini kontrol etmektir. Tedavide amaç 16-20 mm boyutlarında foliküller elde etmektir. Foliküller yeterli büyüklüğe ulaştıktan sonra  HCG (Çatlatma iğnesi) enjeksiyonu yapılır. Çatlatma iğnesi yapıldıktan  yaklaşık 32-36 saat sonra  yumurta toplama işlemine başlanabilir.

2. Yumurtaların Toplanması:
Tüp bebek yönteminde bu işlem Ultrasonografi eşliginde transvaginal olarak,  iğne yardımıyla içi su dolu yapıların alınması işlemidir .Bu işlem ağrısız kolay bir işlem olup yaklaşık 20-30 dk sürmektedir.Yumurtalar toplandıktan sonra olgunluk düzeyleri laboratuvar şartlarında incelenir ve hasta 1-2 saat dinlendirildikten sonra evine gönderilir.

3. Döllenme Aşaması:
Olgun olmayan ve dejenere yumurtalar laboratuvarda ayrılır ve olgun işimize yarayacak yumurtalar kültür sıvısında inkübe edilir ve 4 saat bekletilir. Yumurta toplama yapılan aynı gün erkek  istenilen saattte sperm örneği verir. Erkekte menide sperm bulunamazsa cerrahi işlemle sperm alınır. Spermlerden en hareketli en sağlıklı olanlar laboratuvarda incelenip alınır ve döllenme işlemi gerçekleşir.Klasik tüp bebek yönteminde spermler yumurtanın yanına konur ve yumurtayı döllemeleri beklenir (IVF). Mikroenjeksiyon yönteminde ise en sağlıklı sperm özel alet yöntemiyle yumurtanın içine  konulur. Fertilizasyondan yaklaşık15-18 saat sonra döllenme olup olmadığı kontrol edilir. Döllenmiş yumurtaların belli bir kültür ortamında gelişmesi beklenir.

4.Embriyo Transferi:
Transfer aşamasında  en kaliteli olan embriyo hastanın rahmine yerleştirlir. Daha önceleri birden fazla embriyo transfer edilebilirken şu anki uygulamada 35 yaş altı kadınlarda tek embriyo, 35 yaş üstü kadınlarda 2 embriyo transferi yapılabilmektedir. Ayrıca olgunlaşan diğer embriyorlar dondurulmaya elverişli ise hastanın isteğine göre daha sonra tüp bebek uygulamarında kullanılmak üzere dondurma işlemi yapılabilir.Embriyo transferi Ultrasonografi eşliğinde yapılır, son derece ağrısız ve kolay bir işlemdir ve anestezi gerektirmez. Embriyo transferi yapıldıkta sonra hasta 2 saat hasta odasında istirahat edip sonrasında evine gidebilir.

5. Gebelik Testi: 
Embriyo transferinin 12. gününde gebelik testi yapılır. Kanda b-HCG düzeyine bakılır.

  Günümüzde artık Tüp Bebek uygulamaları çok artmış ve teknik ilerlemiştir. Önemli olan çiftlerin rahat olmaları ,stres yapmamaları, sigara içiyorsa bırakmaları, fazla kilolarından kurtulmalarıdır. Bu kurallara uyduktan sonra tüp bebek tedavisinin şansı artmaktadır. Belki de tek sefer denemeyle çocuk sahibi olabilmektedir. Bir denemede tüp bebek başarı şansı %30-35 oranlarında gerçekleşmektedir.
 Herkesin istediği zaman istediği kadar bebek sahibi olmaları  ve evlerinde cıvıl cıvıl bebek seslerinin eksik olmaması dileğiyle  ...