KALP KRİZİ (MYOKARD ENFARKTÜSÜ)

Ülkemizde her yıl 150 bin kişi kalp krizinden hayatını kaybetmektedir. Dünyada ölüm sıralamasında kalp krizi 1. sırayı almıştır. Kalp Krizi kalbi besleyen damarlarda tıkanma sonucunda o damarın beslediği bölgeye yetersiz kan akışı olması ve o bölgedeki kalp dokusunun ölmesi sonucu meydana gelir.

Nasıl oluşur:
Kalp krizleri koroner arterlerde oluşan pıhtılara bağlı olarak meydana gelirler. Pıhtılar ateroskleroza bağlı meydana gelen değişiklikler sonucunda daralmış koroner arterlerde meydana gelir. Aterosklerotik plak çeşitli nedenlerle çatlar ve pıhtı oluşumuna zemin hazırlar.Bu pıhtı koroner damarları tıkar ve kalbin o bölgesine kan ve oksijen gidişini engeller. Bu bölgedeki kalp kası hücrelerinin beslenememesine bağlı ölümüne neden olur.

Kalp Krizine Neden Olan Etmenler:

Sigara kullanımı

Diabet

Hipertansiyon

Kanda LDL- Kolesterolün yüksek olması 

Trigliserid yüksekliği 

Obezite

Uyuşturucu kullanımı 

A tipi kişilik yapısı (mükemmelliyetçi, herşeyi kafaya takan)

BELİRTİ VE BULGULAR

Kalp krizinde temel şikayet göğüs ağrısıdır. Diabetlilerde ve yaşlı hastalarda bu ağrı asemptomatik olabilir.Ağrı genelde göğüsten omuzlara ve kollara, çene ve dişe , karın ve sırta doğru yayılabilir.

• Ağrı sıkıştıran, ağırlık yapıcı ve baskı tarzındadır.
• Göğüste fil oturuyormuş hissi yada hazımsızlık hissi yaratabilir.
• Ağrı 20 dakikadan fazla sürer dinlenmekle ve dil altı nitratla geçmez.
• Soğuk terleme ve ölüm korkusu vardır.
• Nefes darlığı,aşırı yorgunluk ve halsizlik hissi

Tanı 

MI tanısı için:

• Hastanın öyküsü
• Muayene
• EKG 
• Kardiyak tetkikler
• Koroner Anjiyogram  

Dünya Sağlık Örgütüne göre MI tanısı için aşağıdaki şartlar önerilmiştir.

• 20 dakikadan uzun süren iskemik göğüs ağrısı
• EKG ' saptanan değişiklikler
• Kanda yükselmiş ya da azalmış Kreatinaz  MB, Troponin I ve Laktat Dehidrogenez gibi kardiyak enzimler. 

TEDAVİ

İlk Tedavi: MONA (Morfin, Oksijen, Nitrat ve Aspirin)  Mümkün olan en kısa sürede bu tedavinin uygulanması çok önemlidir. Bu ilk tedaviyi ambulans gelene kadar ilk yardım eğitimi almış tüm gönüllüler verebilirler. İlk tedavideki uygulamalardan sadece Aspirin verilmesi bile mortaliteyi önemli ölçüde azaltmaktadır. 

MI  tanısı kesinleştikten sonra beta blokerler, antikoagülanlar ve Clopidegrel gibi pıhtı oluşumunu engelleyen ilaçlara geçilebilir. Bunlar Acil şartlarında kardiyoloji uzmanı tarafından verilmesi gereken tedavilerdir.

Koroner Anjiyoplasti: Kardiyolog tarafından gerçekleştirilen ve daralmış olan koroner  damarın içine girilerek  darlığı giderme işlemidir.

Koroner By-pass Ameliyatı: Gerekli durumlarda başvurulan bir diğer tedavi yöntemidir.

KALP KRİZİNDEN KORUNMA YÖNTEMLERİ

• Kan basıncını kontrol altında tutmak
• Sigarayı bırakmak
• Diabet varsa kontrolünü iyi sağlamak
• Kolesterol seviyesini dengede tutmak gerekirse ilaç kullanmak
• Fazla kilolardan kurtulmak
• Meyve sebzeden zengin hayvansal gıdalardan fakir diyetler uygulamak
• Haftada en az 3 gün düzenli yürüyüşler yapmak
• Riskli grupta olanların düzenli Aspirin kullanması
• Stresten uzak bir hayat sürmeye çalışmak (yoga,meditasyon, psikiyatrist yardımları almak)