10 Eylül 2013 Salı

DEMANS

Latince mens (zihin) kelimesinden gelmiştir ve kabaca Demans, zihnin yitirilmesi anlamına gelmektedir. Günümüzde ölüm yaşının giderek ilerlemesi ve nüfusun yaşlanmasıyla birlikte giderek artan ve sorun olmaya başlayan bir hastalık halini almıştır. 2001 yılında yaklaşık 25 milyon olarak tahmin edilen demanslı hasta sayısının 2050 yılında yaklaşık 80 milyona ulaşması tahmin edilmektedir.



Demans tanısı için en başta hastanın zihin özelliklerinde bir bozulma meydana gelmelidir. Demanslı hastalarda kazanılmış zihin fonksiyonlarının bozulması sözkonusudur.  Tanı açısından 2. önemli özellik ise zihinsel fonksiyon kaybının birden fazla alanda gerçekleşmesidir. Bu zihinsel alanlar bellek, dikkat, yürütücü işlevler, görsel ve mekansal işlevlerdir. Tanının konmasında son temel özellik günlük yaşam işleyişinde bozulmalardır. Bunlar ev işleri, kişisel bakım, hobiler, mesleki performans olarak sıralanabilir. Bu 3 özellik özetlendiğinde demans, erişkin merkezi sinir sisteminin hasarlanması  sonucunda zihinsel yetilerde bozulma ve bu bozulmanın hastanın günlük yaşam aktivitelerini olumsuz biçimde etkilemesi olarak tanımlanabilir. Demansa neden olabilen 100 den fazla hastalık bildirilmiştir. En sık rastlanan özellikle 65 yaş üstü hastalarda görülen Alhzeimer Hastalığıdır.





RİSK FAKTÖRLERİ


İleri yaş

Genetik yatkınlık 

Kadın Cinsiyet

Kafa travması

Hipertansiyon 

Depresyon 

 Demans hastaları genel olarak 3 evreye ayrılırlar. Hastalar zaman içerisinde geç evreye kadar ilerler. Hastalar yeni güncel bilgileri öğrenmekte güçlük çekerler fakat geçmiş olayları çok net bir şekilde hatırlayabilirler. 

                                                  Erken Evre



Unutkanlık, kelime bulmada zorluk

Kişilik  değişikliği

Eşyaların yerini karıştırma,unutma

Kişi, yer ve zaman kavramlarının karıştırılması

                                                    Orta Evre



Bellek kaybında artış

İletişim güçlüğü

Kişilik değişiklikleri 

Basit bakım yeteneklerinde azalmalar

Arkadaşları, uzak akrabaları hatırlayamama 

                                                       İleri Evre


Beslenme yetersizlikleri 

İdrar ve dışkı kaçırma

Hareket yeteneğinde kayıp

Son dönemde tüm hereket ,yeme , konuşma fonksiyonlarında kayıp

Demanstan Korunmak İçin Tavsiyeler


Düzenli uyku

Dengeli beslenme

Hafızayı çalıştırma egzersizleri

Stresten uzak  yaşam

Bol vitamin ve mineral alınmalı 

Düzenli egzersiz yapmak

Herşeyi kafaya takmamak

Yaşlı nüfus arttıkça demans yaygınlığı da artmaktadır. Bu da demek oluyorki demans her geçen yıl önemli bir toplumsal sorun halini almaktadır. Demans kişinin hastalığı değil tüm aileyi ilgilendiren bir hastalıktır. Bu nedenle demanslı hastaların yakınlarına büyük görevler düşmektedir. Demans hastalarında belirtileri azaltan ve ilerlemeyi geciktiren ilaçlar arasında Kolin Esteraz İnhibitörü ilaçlar ve E vitamini sayılabilir. Bilimadamları bilişsel sorunları erken tanıyıp demansın başlamasını geciktirip önleyici tedaviler için hala araştırmalar yapmaktadırlar. Eğer ki bu tarz ilaçlar keşfedilirse toplum, çok büyük yüke neden olan bu hastalıktan kurtulunmuştur.








Hiç yorum yok:

Yorum Gönder