PNÖMOTORAKS

Akciğerler ile göğüs boşluğu arasında hava birikmesine Pnömotoraks denir. Pnömotoraksın  çeşitli nedenleri vardır. Genellikle bir anda kendiliğinden oluşabilmekte ve Spontan Pnömotoraks adını almaktadır. Görülme sıklığı erkeklerde 18-28 / yüzbin kadınlarda 1.2-6 / yüzbin oranındadır.

Nedenler:

 

Belirtiler: 

Aniden oluşan göğüs ağrısı, nefes darlığı ve öksürük en sık rastlanan belirtiler. Bazen kalp krizi belirtileriyle karışabilir. Ağrı genellikle olayın meydana geldiği taraftadır. Pnömotoraks yavaş seyirli ise  ve biriken hava miktarı az ise semptomlar hafif olabilir. 

Klinik Gidişat: 

Hava biriken akciğer tarafı yeterince şişemez ve sönmeye başlar. Böylece olayın gerçekleştiği taraftaki akciğer solunuma katılamaz olur. Pnömotoraksın belirtileri olayın gelişim hızı ve biriken havanın miktarına göre hafif bir seyirden hayatı tehdit eden bir şok tablosuna kadar geniş bir yelpazede seyreder.

Tedavi:

Hafif seyirli pnömotoraks olgularında tedaviye gerek yoktur. Birikmiş hava zaman içerisinde kendiliğinden absorbe edilerek yok olur. Biriken hava miktarı fazla ise havanın drenaj ile göğüs tüpü ve kateter ile boşaltılması gerekmektedir. Tedavideki amaçlar havanın boşaltılarak pnömotoraks alanının kaldırılması, hava kaçağı kontrolüdür.

1. Gözlem: Normal şartlarda bir akciğer hacminin %1.25 ' i hava plevra tarafında emilir. Bu yöntemle hastaya yatak istirhatı ve oksijen takviyesi ile havanın kendiliğinden emilmesi beklenir. Nefes darlığı bulunmayan ve % 15 altında pnömotoraksı bulunan hastaların tedavi yöntemi gözlemdir.
2. İğne Aspirasyonu: Bu yöntemde havanın dışarı çıkarılması için 16 veya 18 numara enjektör ve 3 yollu adaptör yardımıyla tahliye yapılmaktadır. % 15 üzerinde pnömotoraksı bulunan hastalarda izlenen bir tedavi yöntemidir.
3. Tüp Torakostomi (Kapalı Su Altı Drenajı): Tedavilerde en sık kullanılan yöntemdir. Orta ve büyük derece pnömotorakslarda ,travmatik pnömotorakslarda seçilecek yöntemdir. Bu yöntemde lokal anestezi altında göğüs duvarında kaburgalar arasından plevra boşluğuna steril tüp sokulur bu tüpün ucu dışarı hava çıkacak şekilde ancak dışardan içeriye hava girişine izin vermeyen kapalı devre bir sisteme bağlanır. Böylece hava boşaltılıp akciğerin açılması sağlanılır. 
4. Cerrahi: 7 günden fazla uzamış hava kaçağı, nüks pnömotoraks, iki taraflı pnömotoraks, pnömonektomili hastada ilk atak, pilotlar, dalgıçlar, sağlık merkezine uzak kırsal bölgelerde yaşayanlarda ilk atakta, cerrahi tedavi uygulanır. Cerrahi ile bül denilen hava kesecikleri alınabilir, akciğer zarının kimyasal bir işlemle yapıştırılması yapılabilir, gerekli olduğu durumda akciğerin bir kısmı çıkarılabilir.