KEMİK SİNTİGRAFİSİ

Kemik sintigrafisi Nükleer Tıp' ta geniş bir kullanım alanı olan bir tetkiktir. Kemik sintigrafisinde radyoaktif bir madde olan Teknesyum 99 m adı verilen radyoaktif madde  ile reaksiyona girmiş fosfat bileşikleri kullanılır. Damar yolundan yapılan fosfat bileşikleri ve belli bir bekleme süresinden sonra  hastanın tüm vücudunun yaklaşık 15 dk.-45 dakika süren görüntülemesi yapılır. Görüntüleme sonrasında adeta balık kılçığına benzer görüntü oluşur. Böylece kemiğin kendi hastalıklıları veya kemiğe yayılım yapan bazı kanserler hakkında bilgi edinilir. Radyoloji tetkiki olan direkt grafi kemiklerin anatomik yapısı hakkında bazı bilgiler vermekte ancak kemik sintigrafisi kemiğin kanlanması, kemik metabolizması ,kemiğin yapım ve yıkımı hakkında ilave olarak çok değerli bilgiler sağlamaktadır.Kemik sintigrafisinin duyarlılığı oldukça yüksektir ve alınan tek radyasyonla tüm vücut kemiklerini görmek ve onları değerlendirmeye olanak sağlaması tetkiki üstün kılan özellikleridir.

En Çok İstendiği Durumlar:

• Kanserli olgularda veya kanser şüphesi olan durumlarda kemiğe metastazın araştırılması.
• Röntgen ile cevap bulunamayan kemik ağrılarının açıklığa kavuşturulmasında.
• Stres kırığı ve diğer kırıkların değerlendirilmesinde
• Kemik enfeksiyonlarının değerlendirilmesinde
• Kemik protezlerinde protez gevşemesi veya enfeksiyonun tanısının konması
• Kemiğin kanlanma hastalığı olan Avaskuler Nekroz tanısının konmasında
• Metabolik kemik hastalıklarının tanısında (Paget Hastalığı gibi).
• Nedeni bilinmeyen yaygın tüm vücut ağrılarının tesbiti ve aydınlanması
• Çocuk istismarı düşünülen vakalarda klinisyene önemli bilgiler sağlar.

GÖRÜNTÜLEME NASIL YAPILIR?

Tc-99m MDP veya HDP adını  verdiğimiz radyoaktif madde ile kimyasal reaksiyona girmiş fosfat türevi 20-25 mCi damar yolundan hastaya enjekte edildikten sonra yaklaşık 2 ila 4 saat bekleme süreci vardır. Bu bekleme süresi, hastaya uygulanan  ilacın vücudun bütün  kemiklerine yerleşmesi için gereken süredir. Çekime kadar olan bekleme sürecinde hastanın yeme içmesi serbesttir ve hasta bu süreçte bol sıvı almalıdır(1.5-2 litre civarında. su,çay,meyve suyu,ayran vs. içebilir ve sıkıştığında tuvalete gidebilir).  Hasta idrarını yaparken ilaç idrarla atıldığından dikkatli olmalı, idrarını elbiselerine bulaştırmamalıdır. Bulaş olduysa çekimin sağlıklı olması için  teknisyene mutlaka bilgi vermelidir. Hastaya bu süre bitiminde görüntüleme için gama kamera adı verilen cihazın altına boylu boyunca uzanır ve yaklaşık yarım saat süren bir çekim yapılır.

Üç Fazlı Kemik Sintigrafisi: 

Kemiklerde özellikle öğrenilmek istenen bir alan var ise bu alanın kanlanmasına yönelik bilgi almak için yapılan bir tetkiktir. Gama kamera adı verilen cihaz altında Tc-99m MDP enjesiyonu yapılır ve merak edilen kemik bölgesinin kanlanmasına bakılır. Bu işlem yaklaşık 5 dk. sürer ve hasta 2-3 saat sonra geç görüntüleme yapılmak üzere çekime çağrılır.

Radyasyon ve Diğer Riskler:

Hastalara verilen radyasyon düzeyi röntgende verilen radyasyondan bir miktar daha yüksektir. Hasta daha az radyasyona maruz kalması için bol sıvı içip sık idrara çıkarak radyasyonu azaltacaktır. Verilen radyasyon yaklaşık 24 saat içerisinde kendiliğinden atılacaktır. Giydiği kıyafeti atmasına ,yıkamasına gerek yoktur. 24 saat boyunca hamilelerle ve küçük çocuklarla aynı ortamda bulunmamalıdır. Diğer yetişkin insanlar için böyle bir kaide yoktur.